Bu yazıda linux işletim sisteminde kullanıcı hesabının parolasının değiştirilmeye Nasil zorlanacağından bahsedeceğim.
İhtiyaç olabilecek bir senaryo olarak örneğin bir müşteri, şirketinizdeki başka bir kullanıcı için bir linux sunucu kurdunuz ve kendiniz için administrator kullanıcısını oluşturdunuz. Sunucuyu kullanacak kişi için de farklı bir kullanıcı oluşturdunuz ve ona bir şifre verdiniz. Daha sonra o kullanıcı adı ve şifreyi ilgili kişiye ilettiniz. Bu durumda siz o kişinin de şifresini bildiğinizden zan altında kalabilirsiniz.
Sunucuyu kullanacak kişiye açtığınız kullanıcı için ilk oturumda şifre değişikliğini zorunlu kılarak kendinizi bu yükümlülükten kurtarabilirsiniz.
Yine şuan benim aklıma gelmeyen farklı senaryolar olabilir.
Gelelim Nasil yapıldığına.
1-passwd komutu ile şifre değişikliğine zorlama
Kullanacağımız komut aşağıdaki gibidir.
#passwd --expire kullanıcıadı
Komutu çalıştırdığınızda aşağıdaki gibi “password expiry information changed” çıktısını aldığımızda artık bu kullanıcı şifresini değiştirmek zorunda kalacak.
Şifresini değiştirmek zorunda kaldığını aşağıdaki komutla da görebiliriz
#chage -l kullanıcıadı
Komutun çıktısı aşağıdaki gibi olacak.
Ancak burada şöyle bir durum söz konusu. Ben bu uygulamayı pardus da yapıyorum ve pardusun grafik arayüzünde login olurken beni şifre değişikliği yapacağım ekrana yönlendirmiyor. Dolayısıyla grafik arayüzden oturum açamıyorum. Diğer Linux dağıtımlarında deneme fırsatım olmadı, deneyenler olursa yorumdan yazarsa sevinirim.
Böyle bir durum da login ekranındayken “ctrl”+”alt”+F3 tuş kombinasyonu ile shell ekranına geçip buradan oturum açmak gerekiyor.
Tuş kombinasyonu ile ulaştığımız shell ekranında kullanıcı adımızı girdiğimizde yeni parolaya bizi zorlayacaktır.
geçerli şifremizi girdikten sonra yeni şifremizi 2 kez girip işlemi tamamlayıp daha sonra aşağıdaki komutla tekrar GUI masaüstüne geçebiliriz.
$startx
2-chage komutu ile şifre değişikliğine zorlama
Bu komutu da aşağıdaki gibi kullanabilirsiniz.
#chage --lastday 0 kullanıcıadı
Gerisi passwd komutundakine benzer şekilde.