BADEP 20 – Anne Mektubu-7
  1. Anasayfa
  2. Çeşitli Konular

BADEP 20 – Anne Mektubu-7

0

Merhaba Sayın Anne,

Bu hafta eşinizle, diğer bir gelişim alanı olan zihinsel gelişim ve zihinsel gelişimi desteklemek için yapılabilecekler konusunda konuştuk. Bunun yanı sıra çocuğa kitap okuma alışkanlığının kazandırılması üzerinde durduk.

Zihinsel gelişim, düşüncelerimizi, algıladıklarımızı , öğrendiklerimizi zihnimizde yorumladıktan sonra ifade etmemizi ve yeni bilgi, becerileri öğrenmemizi sağlayan bir gelişim alanıdır. Çocuklarda da doğuştan var olan zihinsel beceriler yaşı ilerledikçe ve çevresi tarafından desteklendiğinde gelişmektedir.

Doğumda insan beyni, her türlü öğrenme ve düşünme becerisi için yeterli sayıda beyin/sinir hücreleriyle birlikte doğar. Önemli olan bu hücrelerin öğrenme tecrübeleriyle, kullanılmasıdır. Hücrelerin kullanılması, çocukla bol bol konuşarak ve onun oynamasına, çevresini keşfetmesine fırsat sağlayarak mümkün olmaktadır.

”İşleyen demir ışıldar.” atasözünde vurgulandığı gibi, beyin  ne kadar kullanılırsa o kadar iyi çalışır. Harekete geçirilmeyen beyin hücreleri zamanla yok olur. Hamilelik ve ilk yaşlar sinir sisteminin gelişmesinin en hızlı olduğu dönemdir. Başlangıçta sadece içgüdüleri (acıktığında ağlamak vb) ve refleksleri yoluyla (emme, tutunma vb) yaşama uyum sağlayan bebek, daha sonra yaşadığı deneyimler sonucu düşünme becerilerini geliştirerek uyum sağlar.

Beyin esnek bir özelliğe sahiptir. Örneğin, bir çocuk normal gelişimi için ihtiyacı olan öğrenme deneyimlerinden yoksun kalsa da, daha sonra destekleyici bir çevre için olumsuz etkileri telafi edilebilir. Bu olumsuz etkiler giderilmediğinde ise, ilk yaşlarda yaşanan olumsuz deneyimlerin sonuçları kalıcı olabilir.

Çocukların Zihinsel Gelişimini Desteklemek İçin Yapabilecekleriniz

Anne babalar, çocuğun zekasının, zihinsel becerilerinin doğuştan geldiğine, gelişmeyeceğine inandıklarında çocukları için ” onun yapabileceği bu kadar, kapasitesi bu” diye düşünmekte ve büyük olasılıkla çocuklarına bu yönde ifadelerde bulunmaktadır. Tam tersinde ise; anne babalar zekanın çaba, çalışma sonucu değiştiğine inandıklarında, çocukları için ”yeterince çabaladığında, çalıştığında zekasını geliştirebilir, onu bu konuda destekleyebilirim” diye düşünmekte ve bu yönde geribildirimler vermektedir.

Anne baba olarak çocukların her yaşta zihinsel becerilerinin doğuştan geldiğine, gelişmeyeceğine inandıklarında çocukları için ”onun yapabileceği bu kadar, kapasitesi bu” diye düşünmekte ve büyük olasılıkla çocuklarına bu yönde ifadelerde bulunmaktadır. Tam tersinde ise; anne babalar zekanın çaba, çalışma sonucu değiştiğine inandıklarında çocukları için ”yeterince çabaladığında zekasını geliştirebilir, onu bu konuda destekleyebilirim” diye düşünmekte ve bu yönde geribildirimler vermektedir.

Anne baba olarak çocukların her yaşta zihinsel gelişimlerini destekleyebilirsiniz. Kolayca yapılabilecek birkaç nokta aşağıda listelenmiştir:

* Çocuğun değişik öğrenme tecrübeleri yaşaması için, sizlerle ve arkadaşlarıyla oynayabileceği farklı yerleri ve kişileri görebileceği ortamlar hazırlamak,

*Çocuğun anlatmak istediklerini (seyrettiği filmleri, yaptıklarını, yaşadıklarını) anlatması için ona fırsat vermek, sorular sormak,

*Çocukla daha önceden öğrendiği bilgiler, yaşadığı olaylar gibi konularda konuşmak, bunları hatırlaması için yardımcı olmak,

*Hikaye ve masallar anlatmak, kitap okumak, sorular sormak,

*Çocuk ne kadar çok bilgi alabileceği ortamda olursa, bilgileri o kadar çok düzenleme, sınıflama şansı olur. Bu nedenle çocuğun farklı ve bilmediği ortamlarlar karşılaşmasını sağlamak, kavram geliştirme becerisini geliştirecektir.

*Çocukla konuşurken, dili düzgün, doğru bir şekilde kullanmak.

Zihinsel gelişim için önemli bir nokta da; çocuğun sorduğu soruların Nasil cevaplandığıdır.

*Çocuğun sorduğu sorular doğal karşılanmalıdır. Çocuğun soru sorma ve öğrenme konusunda cesareti kırılmamalıdır.

*Sorulara doğru cevaplar verilmelidir.

*Çocuğun soruları cevaplanırken yaşı göz önüne alınmalıdır.

*Sorduğu kadarıyla açıklama yapılmalıdır. Daha ayrıntılı yapılan açıklamalar, çocuğun kafasını karıştırabilir.

*Bazı soruları cevaplamak zordur, yine de çocuğun sorularına mutlaka açıklayıcı, doyurucu cevaplar verilmelidir, hiçbiri cevapsız kalmamalı ve geçiştirilmemelidir. Eğer cevaplayamayacağınız bir soru olursa, çocukla birlikte sorunun cevabını araştırmak teklif edilebilir.

Kitap Okuma ve Hikaye/Masal Anlatmanın Zihinsel Gelişime Katkısı

Zihinsel gelişimi destekleyen en önemli becerilerden biri de çocuğa hikaye, masal anlatmak, kitap okumaktır.

Okuma alışkanlığını kazanmak için okumayı sevmek gerekir. Bu noktada anne babalara ve okulda öğretmenlere büyük görevler düşmektedir.

Sevgili Anneler,

Çocuklarınıza okuma alışkanlığı kazandırmak için yapabileceklerinizi şöyle özetleyebiliriz:

*Anne babalar, çocuğun görebileceği şekilde kitap okuyarak örnek olabilirler.

*Anne babalar, çocuğa küçük yaşlardan itibaren önceleri resimli, sonra giderek daha çok yazılı kitaplar okuyabilirler.

*Birlikte okuma fırsatı yaratabilirsiniz.

*Evde kitapların, gazetelerin ve dergilerin bulunması bu alışkanlığın kazandırılmasını kolaylaştırır.

*Çocuğunuzla birlikte kitap almaya çıkabilir, yaşına uygun olanları ona tanıtarak, alacağınız kitabı onun seçmesini sağlayabilirsiniz.

*Onun kitapları için özel bir kütüphane kurabilir ya da kütüphanenizde onun kitapları için ayrı bir yer ayırabilirsiniz.

 

İlginizi Çekebilir

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir